Lezing: 14 maart 2023, aanvang 20.00 uur door Ronny Vannerom
Locatie: de Wittenhorst, Lindelaantje 1a Halsteren
Tijdens mijn voordracht neem ik jullie mee in een verhaal van schoonheid maar worden ook de neveneffecten geaccentueerd waarbij het grote verlies van de biotopen door de opwarming en vervuiling van de mens niet zal ontbreken.
Een voordracht waar ik deze keer toch eventjes zelf stil ben van geworden want na al meer dan 10 jaar verschillende voordrachten te hebben gemaakt merk ik tijdens mijn zoektochten op dat er vele habitats verdwijnen, dit meestal door de vervuiling en de opwarming van de aarde. Op zich staan we er zelf niet bij stil maar zonder te beseffen zijn we er zelf dagelijks mee bezig .
Sinds 1970 zijn de populaties van wilde dieren gemiddeld met 60% in omvang afgenomen.
Waaronder ook de vissen die nu meer en meer worden aanzien als de meeste bedreigde diersoort ter wereld. 1/3 van de bestaande soorten staat zelf aangeschreven als bedreigd voor uitsterving !!!
Op zich blijft het een “ strange world “ waarin we leven want op een paar honderden kilometers van Nederland komen we al terecht in Guppybach , een plaats waar al 50 jaar meer dan 20 exoten te samen zwemmen. Een plaats die ik jullie zeker wil beter leren kennen want je zal verschieten wat daar allemaal samen zwemt of zelf welke tropische planten er allemaal wel groeien.
We zouden kunnen zeggen dat de vis feitelijk in een crisis leeft en deze is het meest zichtbaar in Noord Amerika.
Noord- Amerika wordt aanzien als de grootste zoetwater diversiteit van de wereld maar van de 800 soorten zoetwater vissen zijn en er maar liefst 37% beschouwd wordt als bedreigd.
In mijn nieuwe voordracht leg ik dan ook de klemtoon om het land van de Verenigde Staten eens beter te bekijken en opzoek te gaan naar de meeste bedreigde vissoorten in dit land.
Een soort die zeker aan de aandacht moet komen zijn de” pupfish “ . Sinds mijn voordracht “vissen in de woestijn“ anno 2012 , ben ik deze soort blijven volgen.
Inmiddels zijn we 10 jaar verder en merken we op dat deze vissoort uit het genus van de Cyprinodon het zeer moeilijk blijft hebben om te overleven in zijn habitat in de Nevada woestijn.
Reden is natuurlijk de opwarming die meer en meer water doet verdwijnen. Maar gelukkig zijn er nog vele actieve groepen “ bv the Ash Meadows Fish Conservation Facility “ die er voor zorgen dat deze vissoort in leven blijft. Zo ontdekken we hoe de situatie is geëvolueerd bij de Cyprinodon diabolis ( Devils Hole Pupfish ) , sinds 1952 reeds een beschermde vissoort die nu bijna 70 jaar vecht tegen het uitsterven maar de laatste jaren een nieuwe toekomst heeft ontdekt.
Ook ergens in Nevada maken we kennis met 2 soorten namelijk Empetrichthys en Crenichthys .
Deze 2 endemische soorten aanschreven als de Amerikaanse Goodeiden leven voornamelijk in de regio van Las Vegas waar ze meer dan 50 jaar proberen te overleven. Zonder help van de mens zou dit de laatste 20 jaar niet meer zijn gelukt. Deze hulp is zeker eens de moeite waard om over te vertellen.
Onze reis zetten we verder richting North- en South Carolina waar we één van de meest prachtige levendbarende vissen ontdekken : “ Poecilia latipinna “
Poecilia latipinna , uit de familie van de hoog vin karpers , kennen we allemaal in de vormen van Hybriden maar deze soort voor het eerst beschreven in 1821 onder de naam van Mollienesia latipinna is zeker in zijn wildvorm veel meer prachtiger dan zijn gekweekte hybride soorten.
We kunnen deze soort terug vinden op plaatsen in zoet- en zoutwater waar het zoutgehalte wel hoger kunnen liggen dan het zeewater.
Amerika heeft verschillende grote meren waarbij nog vele inheemse – en endemische soorten te samen zwemmen. Zo is er het Waccamaw meer in North-Carolina met een schatkist aan inheemse soorten.
Een soort die ik zeker in de schijnwerper wil plaatsen uit dit meer komt uit de Elassoma familie , deze is beter gekend als de dwergzonnebaarzen maar ook zij hebben het moeilijk om te overleven door de uitdroging van hun habitat en ook door de uitzetting van niet inheemse soorten.
Een van deze barbaren komt feitelijk uit de levendbarende vis familie, namelijk uit het genus Gambusia. Deze soort heeft zijn naam meegekregen als het muskietvisje maar wordt volledig misprezen. Gambusia is feitelijk het grootste geslacht in de levendbarende tandkarpers familie en eentje die zeker minder bekend is dan we zelf zouden denken. Hij wordt meestal aanzien als een barbaar doordat hij een roofvis is die geen angst heeft om de jonge van grote vissen aan te vallen maar anderzijds zijn er in de geslacht vele soorten die het zelf moeilijk hebben om te overleven.
De Verenigde Staten tellen zelf maar 5 soorten inheemse levendbarende vissoorten waarvan Gambusia de grootste groep is , anderzijds vinden we er ook de kleinste terug namelijk de Heterandria formosa
Deze kleine dwergtandkarper kan men voornamelijk terug in het Zuid-Oosten van Amerika maar ook in een grote populatie 1000 km verder in Florida.
Met deze voordracht hoop ik terug dat ik jullie weer een leerrijke en leuke avond kan bezorgen, waarbij de levendbarende vissen natuurlijk centraal blijven staan maar met dit verhaal ook moeten nadenken wat de toekomst ons zal geven binnen de komende jaren …..
Ronny Vannerom